Material

předłoha k wućišćenju

barbjenčki

wobrazy z prospektow abo katalogow

Přihot

Wućišćće za kóžde dźěćo jednu kopěrowansku předłohu. Hromadźće wobrazy za słowa, kotrež su w delnim teksće podate abo wužiwajće druhe słowa. Z wobrazami hodźi so słowoskład dźěći rozšěrić, kotrychž maćerna rěč njeje serbšćina, dokelž so zapřijeće nazornje (anschaulich) posrědkuje.

Přispomnjenje

Dźěći w předšulskej starobje móža zwjetša bjez problemow ze swojej wokolinu komunikować. Tamna strona rěče, jeje forma a struktura, je jim lědma wědoma. Wjele dźěćom padnje zdźěla ćežko, to štož praja, do jednotliwych złóžkow abo zwukow dźělić. Pozdźišo w šuli pak wuknu, zo so tute zwuki wot pismikow zastupuja.

Přewjedźenje

Prjedy hač wužiwaće kopěrowansku předłohu, njech dźěći najprjedy nazwuk M zeznaja, nic tón pismik. Nazwuk je prěni zwuk w słowje. Dźěći maja wusłyšeć, kak tutón zwuk klinči. Tohodla su tu jenož słowa wuzwolene, kiž so z M započinaja a hdźež je M tež derje wusłyšeć. Kedźbujće na to, zwuk prawje artikulować, z tym zo prajiće „m“ město [em].

M kaž melona

Posłuchajće nětko derje. Pokazajće prěni wobraz. To je melona. Na spočatku melony je słyšeć M. Prajće zwuk jasnje přehnaće (übertrieben): Mmmmm, přetož melona započina so z M. Prajće wšitcy po mni: Mmmmm kaž melona. Po samsnym principje pokročujće nětko ze wšěmi dalšimi přikładami z nazwukom M: morchej, malena, myš, měsačk, mucha, marmelada, mandarina, mydło, měch.

M kaž Majka

Nětko prošće dźěći předmjena mjenować, kiž započinaja so z nazwukom M: Majka, Milenka, Marko, Monika, Mareń, Měrko ...

M w słowje

Po tym so zhromadnje słowa pytaja, w kotrychž je M w słowje abo na kóncu słowa słyšeć. M jewi so w jara wjele słowach, na přikład w słowomaj myš abo mucha, ale tež w słowomaj pampuch abo štom. Móžeće wšitcy M w tutych słowach słyšeć? Znajeće snano sami słowa, w kotrychž je M nutřka? Jeli so dźěći na ničo njedopomnja, podajće jim hišće někotre přikłady, kaž na přikład: rumpodich, kamor, lampa, tomata, ampla abo trompeta a akcentujće při tym zwuk M sylnje.

Pytamy za M

Hdyž su dźěći zrozumili, kak M klinči, zahrajće sej zhromadnje hru. Za to zesydaja so wšitcy w kruhu na zemju. Wužiwajće tež tule wobrazy, přetož potom so nic jenož akustiske zwukowe diferencowanje (akustische Lautdifferenzierung), ale tež słowoskład spěchuje. Wosebje dźěći, kotrychž maćerna rěč njeje serbšćina, zwjazuja tak zwukowy wobraz z wizualizowanym předmjetom. Rěčne spěchowanje wotměwa so na tute wašnje cyle připódla. Mjenuju a pokazam wam nětko wšelake wěcy. Jeli słyšiće M w słowje, potom cyle spěšnje stańće: čołm, měd, maska, słónco, bow, łopač, čumpjel, čapka, lama, hamor, rumpodich, wišnja, jěž, worjech, móst, koleso, termometer, sowa, moler, zajac ...

Pismik pisać

Po hrě zesydaja so dźěći za blido a dóstanu kopěrowansku předłohu, zo bychu pismik M zeznali a jón pisali. Nětko smy M w telko słowach słyšeli. Za M kaž melona dawa tež pismik, kotryž na swojim łopjenu widźiće. Pokazam wam nětko, kak so M pisa. Jědźće k tomu z pisakom po wulkim M na dźěłowym łopjenu, tak zo to wšě dźěći derje widźa a rěčće k tomu: Započinaće z pisakom deleka a sćehnjeće smužku horje, wot hornjeho kónčka sćehnjeće smužku dele. Potom sćehnjeće smužku zaso horje a dele a hotowe je M.

Nětko pisamy wšitcy hromadźe w powětře hišće raz M. Ćehnjemy smužku wotdeleka horje a wothorjeka dele, potom zaso wotdeleka horje a wothorjeka dele. Hotowe je M. Po tym móža dźěći předpodate M na swojim łopjenu tež raz we wšelakich wulkosćach pisać.